MFF TOFIFEST od lat reaguje na dręczące kino problemy. Do tej pory w Toruniu zagościły dokonania filmowców z ogarniętych wojną Syrii i Ukrainy czy niespokojne filmy z Armenii. Podczas tegorocznej edycji wyrazimy solidarność z reżyserami, którzy za swoją niepokorność twórczą płacą wysoką cenę: Olegiem Sencowem, Kiryłem Serebrennikowem i Jafarem Panahim.
Minęło 100 dni głodówki Olega Sencowa, ukraińskiego twórcy więzionego w syberyjskim łagrze, ponad rok od aresztowania Rosjanina Kiryła Serebrennikowa przez władze w jego ojczyźnie, osiem lat od osadzenia w areszcie domowym Jafara Panahiego, Irańczyka, który w swoich filmach zwraca uwagę na niewydolność irańskiego systemu.
Dla tych filmowców kamera to coś więcej, niż tylko środek do opowiadania historii. To także taran, którym próbują burzyć stawiane przez decydentów mury, dzielące ich rodaków ze względu na przekonania polityczne. Poruszają niewygodne kwestie, przemilczane tematy, sprawy zamiecione pod dywan. Ich filmy będą punktem wyjścia do dyskusji o wolności twórczej i swobodzie artystycznej. To oni odznaczają swoje piętno w historii kina i wyrywają nas z iluzorycznego przekonania, że służy ono rozrywce i pozwala zapomnieć o rzeczywistości. Ich postawa, nieugięcie, odwaga i niezależność są tym, co uhonorujemy w paśmie NIEPOKORNI.
Oskarżony o przygotowywanie ataku terrorystycznego, aresztowany przez rosyjskie FSB 11 maja 2014 roku na Krymie, niespełna dwa miesiące po nielegalnej aneksji i skazany na 20 lat łagru. Wyrok odsiaduje w miejscowości Łabytnangi na Syberii, gdzie od ponad 100 dni prowadzi głodówkę. Po trzech miesiącach 42-letni twórca stracił przeszło 30 kg masy ciała. W ramach pasma zaprezentowane zostaną m.in. jego film „Gaamer”, który swoją premierę miał na festiwalu w Rotterdamie, a także produkcja Dariusza Jabłońskiego „Proces: Federacja Rosyjska vs Oleg Sencow”.
Czołowy reżyser rosyjskiego kina niezależnego, którego w sierpniu 2017 roku aresztowano w Sankt Petersburgu i oskarżono o defraudację 68 milionów rubli przy projekcie teatralnym. Rosyjska władza pozostaje głucha na stojących murem w jego obronie aktorów i współpracowników. Serebrennikow do jej ulubieńców nie należał nigdy - jego filmy są wobec Rosji krytyczne. W Toruniu zobaczymy najnowszy obraz reżysera, zbierające świetne recenzje „Lato”, którego międzynarodowa premiera odbyła się podczas tegorocznego festiwalu w Cannes. Serebrennikowa jednak na niej nie było. Władza odmówiła mu możliwości uczestniczenia w festiwalu.
Laureat najważniejszych laurów festiwali w Wenecji, Berlinie i Locarno, a także Złotej Kamery i nagrody w sekcji Un Certain Regard w Cannes, a zarazem w ostatnich latach wielki nieobecny tych festiwali. Irańczyk Jafar Panahi, którego każdy kolejny film to wydarzenie, długo dyskutowane, w 2010 roku, po tym jak poparł Zieloną Rewolucję, zryw młodzieży, walczącej o zmiany w kraju, m.in. o zniesienie cenzury, został skazany na sześć lat więzienia. Po protestach całego świata artystycznego wyrok zamieniono na areszt domowy i 20-letni zakaz wykonywania zawodu. Podczas tegorocznej edycji MFF TOFIFEST zaprezentujemy jego najnowszą produkcję „Trzy twarze”, którą widzowie festiwalu zobaczą przed premierą kinową. To kolejny film, który Panahi nakręcił nielegalnie. Nazwiska jego współpracowników pozostają tajne, w planszach końcowych mówi jedynie o sobie. Pokazuje się także przed kamerą, dając tym samym wyraz nieugięcia, niepodporządkowania, niepokorności i niezależności.
Środowiska twórcze nie mają wątpliwości, że wyrok Sencowa jest działaniem politycznym, bo reżyser od początku wojny ukraińsko-rosyjskiej domagał się zwolnienia ukraińskich więźniów politycznych. Apele o jego uwolnienie wystosowali m.in. Amnesty International, Agnieszka Holland, Ken Loach, Pedro Almodóvar, a także Europejska i Polska Akademia Filmowa, a prezydent Francji Emmanuel Macron miał zabiegać o to bezpośrednio u prezydenta Rosji Władimira Putina. Głosy solidarności z całego świata dochodzą także do Rosji w sprawie Kiryła Serebrennikowa oraz do Iranu w sprawie Jafara Panahiego. TOFIFEST do nich dołącza.
TOFIFEST nazywany od lat „niepokornym festiwalem”, jest jednym z najciekawszych i najszybciej rozwijających się polskich festiwali. Koncentruje się na kinie, które nie boi się mówić o trudnych sprawach otaczającego nas świata i problemach współczesnych ludzi.
Wśród gości festiwalu znaleźli się Geraldine Chaplin, Jim Sheridan, Jiri Menzel, Emanuelle Seigner, Julian Sands, Joey Pantoliano, Ulrich Seidl, Krystyna Janda, Jerzy Stuhr, Janusz Gajos, Wojciech Smarzowski, Małgorzata Szumowska i wielu innych.
16. MFF TOFIFEST odbędzie się w dniach 20–28 października 2018 w Toruniu. Pełna i bieżąca informacja o festiwalu znajduje się na stronie internetowej tofifest.pl oraz na festiwalowym Facebooku.