Międzynarodowy konkurs na najlepszy pierwszy lub drugi film fabularny On Air to pozycja obowiązkowa festiwalu. Co roku w konkursie prezentowane są tytuły wyselekcjonowane na międzynarodowych festiwalach, m.in. w Cannes, w Wenecji, Berlinie, Rotterdamie i wielu innych. To pasmo definiujące kierunek programowy festiwalu.
W tegorocznym konkursie znajdą się filmy zarówno pokazywane premierowo jak przedpremierowo, zachowany został również parytet, gdyż wśród siedmiu tytułów, aż cztery są dziełem reżyserek.
Filmy te to bezkompromisowe obrazy, odważne, przewrotne, zaskakujące stylistycznie, nierzadko poruszające tematy wrażliwe. Ich kunszt reżyserki wskazuje na wielką wyobraźnię i umiejętności ich twórczyń i twórców.
„Celts”, reż. Milica Tomović, Serbia 2021
premiera polska
Belgrad, 1993 rok. Marijana organizuje imprezę kostiumową, aby uczcić 8 urodziny swojej córki. Zaprasza na nią rodzinę i zaprzyjaźnionych rodziców. Korzystając z rzadkiej okazji, gdy dzieci są zajęte zabawą w innym pokoju, wszyscy rodzice idą do kuchni, aby nacieszyć się możliwością ponownego spotkania przy kilku butelkach alkoholu. W pewnym momencie Marijana zdaje sobie sprawę, że tęskniła nie tylko za towarzystwem kilkorga podchmielonych znajomych, ale za czymś więcej. Wyrusza więc do miasta, aby odkryć ekscytujące nocne życie. Wymyka się po kryjomu z domu i przemierza puste ulice w poszukiwaniu autentycznych doznań, które zastąpią sztuczne imitacje emocji, które zna ze swojego życia.
„Amparo”, reż. Simón Mesa Soto, Kolumbia, Szwecja, Katar 2021
premiera polska
Kolumbia, 1998 rok. Amparo, samotna matka dwójki dzieci, wraca do domu po nocnym dyżurze i odkrywa, że jej dzieci tam nie ma. Wkrótce potem dowiaduje się, że jej syn został siłą wcielony do wojska po nalocie żołnierzy na ich dom, a niebawem zostanie wysłany w strefę walk w pobliżu granicy, która od dawna uchodzi za niebezpieczną. Jego los wydaje się przesądzony. Na dzień przed jego ostatecznym wyjazdem do miejsca stacjonowania, Amparo udaje się skontaktować z człowiekiem, który oferuje wprowadzenie zmian w kartotece jej syna, co umożliwi wyciągnięcie go z wojska. Nie mając żadnego innego wsparcia, Amparo decyduje się na walkę z czasem, aby wydostać swojego syna z kłopotów. Jej przeciwnikiem jest przeżarte do cna korupcją społeczeństwo.
„Zdarzyło się”, reż. Audrey Diwan, Francja 2021
przedpremiera
Akcja filmu, opartego na autobiograficznej książce Annie Ernaux, rozgrywa się we Francji w 1963 roku. Główna bohaterka studiuje literaturę francuską na uniwersytecie. Przed zdolną dziewczyną, która marzy o karierze akademickiej, przyszłość stoi otworem. Niespodziewanie wszelkie plany staną pod dużym znakiem zapytania po wizycie w gabinecie lekarskim.
Ku swojemu zaskoczeniu Anne dowiaduje się, że jest w ciąży. Zdaje sobie sprawę, że macierzyństwo zamknie jej zawodową drogę i przekreśli to, do czego tak konsekwentnie dążyła przez całe lata. Młoda kobieta stoi przed poważnym dylematem. Wie, że nie chce rodzić, ale jednocześnie jest świadoma, że za próbę, zakazanej wtedy we Francji aborcji, grozi jej nie tylko wydalenie ze studiów, ale i kara więzienia.
„A Feature Film About Life”, reż. Dovilė Šarutytė, Litwa, USA 2021
premiera polska
Gdy jej ojciec umiera, życie Dovile zostaje wywrócone do góry nogami. Kobieta nie ma jednak czasu go opłakiwać, bo musi pilnie zająć się organizacją pogrzebu. Dovile chce, aby pogrzeb wyglądał idealnie: próbując zadbać o każdy szczegół, wikła się w coraz bardziej dziwaczne sytuacje. Zaczynają ją doganiać wspomnienia z dzieciństwa. Rozwiązywanie problemów związanych z pogrzebem jej ojca staje się formą jej własnej terapii, co pozwala trzymać ponure myśli na dystans. Radość ze zorganizowania „udanego” wydarzenia umożliwia choćby na krótką chwilę stłumić poczucie żalu. Ten uczuciowy paradoks staje się osią dramatyczną całego filmu.
„Blessed Boys”, reż. Silvia Brunelli, Włochy 2021
premiera polska
Mario i Lino mieszkają w słonecznej dzielnicy Neapolu, w której wszyscy znają się ze wszystkimi. To nierozłączni przyjaciele, których codzienność upływa w monotonii sąsiedzkich stosunków. Nagle wszystko się zmienia: Annaluce, młodsza siostra Lino, zaczyna czynić cuda i staje się świętą patronką dla całej dzielnicy. W życiu obu chłopaków dzieje się coś, co dotąd było nie do wyobrażenia: otwierają się drzwi do nowego świata, a każdy z nich przekroczy je, aby pójść własną drogą. Zaryzykują wszystko, co mają — nawet to, co najważniejsze: swoją braterską przyjaźń.
„Somewhere over the chemtrails”, reż. Adam Koloman Rybanský, Czechy 2022
premiera
Fajtłapowaty Standa i niedawno owdowiały Bronya to członkowie ochotniczej straży pożarnej w małej wiosce, w której wiodą ciche i spokojne życie. W czasie kiermaszu wielkanocnego dochodzi do wypadku, gdy kierowca furgonetki wjeżdża w grupę ludzi. To nagłe wydarzenie staje się zwiastunem zmian. Kierowca ucieka z miejsca tragedii zanim ktokolwiek zdoła zareagować. Wśród ludzi szerzy się opinia, że to zamach terrorystyczny, a świąteczny nastrój szybko ustępuje miejsca gęstej atmosferze strachu, nienawiści i dezinformacji. Bronya jest przekonany, że to dzieło terrorystów i stara się znaleźć sposób na rozwiązanie tej sytuacji. Poczucie zagrożenia dodaje mu sił, a ochotnicza straż pożarna zmienia się w oddział milicji.
„Olga”, reż. Elie Grappe, Szwajcaria, Francja, Ukraina 2021
przedpremiera
Jest 2013 rok. Olga ma 15 lat i jest ukraińską gimnastyczką, która uprawia tę dyscyplinę z prawdziwą pasją. Przebywając na zgrupowaniu w Szwajcarii, dokłada wszelkich starań, aby jak najlepiej wpasować się do drużyny narodowej. W tym czasie w Kijowie zawiązuje się ruch społeczny Euromajdan, który niespodziewanie wciąga w swoje tryby wszystkie bliskie jej osoby. W czasie, gdy Olga przygotowuje się do Mistrzostw Europy, w jej życie wkracza rewolucja, która zmiata wszystko, co stoi na jej drodze…